Tkanina softshell: właściwości i zastosowanie w odzieży sportowej

Softshell to obecnie jeden z najpopularniejszych materiałów wykorzystywanych w odzieży sportowej i outdoorowej. Łączy w sobie funkcjonalność, komfort i ochronę przed warunkami atmosferycznymi, co czyni go idealnym wyborem dla osób aktywnych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej właściwościom tkaniny softshell, jej zastosowaniom oraz zaletom, które sprawiają, że jest tak ceniona przez sportowców i miłośników aktywności na świeżym powietrzu.

Czym jest tkanina softshell?

Softshell to nowoczesny materiał kompozytowy, który łączy w sobie cechy kilku różnych tkanin. Nazwa „softshell” (miękka powłoka) doskonale oddaje charakter tego materiału, który stanowi alternatywę dla tradycyjnych, sztywniejszych kurtek typu hardshell.

Softshell to wielowarstwowa tkanina techniczna, najczęściej składająca się z 2-3 warstw materiałów o różnych właściwościach, połączonych w jeden elastyczny laminat.

Typowa konstrukcja softshella obejmuje:

  • Zewnętrzną warstwę odporną na wiatr i wodę (najczęściej poliester lub nylon)
  • Środkową warstwę z membraną (opcjonalnie)
  • Wewnętrzną warstwę ocieplającą (zwykle polar lub mikroflis)

Tkanina ta powstała jako odpowiedź na potrzeby osób aktywnych, które poszukiwały odzieży łączącej ochronę przed zmiennymi warunkami atmosferycznymi z komfortem i swobodą ruchów podczas intensywnego wysiłku.

Kluczowe właściwości materiału softshell

Tkanina softshell wyróżnia się szeregiem cech, które czynią ją wyjątkowo funkcjonalnym materiałem w odzieży sportowej:

Elastyczność i komfort – materiał softshell charakteryzuje się dużą elastycznością (zwykle zawiera domieszkę elastanu), co zapewnia swobodę ruchów podczas aktywności fizycznej, bez uczucia skrępowania nawet przy dynamicznych ruchach.

Oddychalność – w przeciwieństwie do nieprzepuszczalnych materiałów wodoodpornych, softshell pozwala skórze oddychać, skutecznie odprowadzając nadmiar wilgoci i potu na zewnątrz, co zapobiega przegrzaniu i dyskomfortowi.

Ochrona przed wiatrem – gęsty splot zewnętrznej warstwy skutecznie blokuje przenikanie wiatru, co zapobiega wychłodzeniu organizmu nawet podczas aktywności w wietrznych warunkach.

Wodoodporność – choć nie jest w pełni wodoodporny jak hardshell, softshell posiada właściwości hydrofobowe i zazwyczaj wytrzymuje lekki deszcz lub śnieg przez określony czas, zapewniając podstawową ochronę przed wilgocią.

Izolacja termiczna – wewnętrzna warstwa polarowa lub flisowa zapewnia ciepło, jednocześnie odprowadzając wilgoć od ciała, co pomaga utrzymać optymalną temperaturę podczas wysiłku.

Szybkie schnięcie – materiał softshell schnie znacznie szybciej niż tradycyjne tkaniny, co jest kluczowe podczas intensywnego wysiłku lub zmiennych warunków pogodowych, gdy możemy przechodzić z deszczu w słońce i z powrotem.

Odporność na uszkodzenia mechaniczne – nowoczesne softshellle są wyjątkowo wytrzymałe i odporne na przetarcia czy rozdarcia, co znacząco wydłuża ich żywotność nawet przy intensywnym użytkowaniu.

Rodzaje tkanin softshell

Na rynku dostępne są różne warianty materiału softshell, dostosowane do konkretnych potrzeb i warunków użytkowania:

Softshell z membraną

Najwyższej klasy softshellle wyposażone są w membranę (np. Gore-Tex, Windstopper, Dermizax), która znacząco zwiększa wodoodporność przy zachowaniu oddychalności. Membrany te składają się z mikroporów, które są zbyt małe, by przepuścić krople wody, ale wystarczająco duże, by umożliwić ucieczkę pary wodnej. Takie rozwiązanie sprawdza się doskonale podczas długotrwałej aktywności w zmiennych warunkach pogodowych.

Softshell bez membrany

Lżejsze i bardziej oddychające wersje, pozbawione membrany, oferują doskonałą przepuszczalność powietrza i elastyczność. Są idealne do intensywnych aktywności, gdy priorytetem jest odprowadzanie nadmiaru ciepła i potu. Ten typ softshella sprawdza się świetnie podczas wysiłku o wysokiej intensywności lub w łagodniejszych warunkach pogodowych.

Softshell hybrydowy

Łączy różne rodzaje materiałów w jednym produkcie, np. softshell w głównej części odzieży i bardziej elastyczne, oddychające panele w miejscach wymagających większej wentylacji (pod pachami, na plecach). To innowacyjne rozwiązanie pozwala na optymalne dostosowanie właściwości odzieży do potrzeb konkretnej aktywności i fizjologii człowieka.

Parametry softshella często wyrażane są w milimetrach słupa wody (wodoodporność) oraz g/m²/24h (oddychalność). Im wyższe wartości, tym lepsze właściwości techniczne materiału. Dobrej jakości softshell osiąga wodoodporność na poziomie 5000-10000 mm i oddychalność 5000-15000 g/m²/24h.

Zastosowanie softshella w odzieży sportowej

Dzięki swoim wyjątkowym właściwościom, softshell znalazł zastosowanie w wielu dziedzinach sportu i rekreacji:

Turystyka górska i trekking – kurtki i spodnie softshellowe zapewniają ochronę przed zmiennymi warunkami pogodowymi w górach, jednocześnie oferując komfort podczas intensywnego wysiłku. Są idealnym wyborem na całodniowe wędrówki, gdy pogoda może się zmieniać, a intensywność wysiłku waha się w zależności od terenu.

Wspinaczka – elastyczność materiału zapewnia swobodę ruchów, a odporność na przetarcia chroni odzież przed uszkodzeniami o skały. Wspinacze cenią sobie również lekkość i kompaktowość softshella, co ma znaczenie podczas długich tras.

Narciarstwo i snowboard – softshell sprawdza się jako warstwa zewnętrzna w łagodniejszych warunkach lub jako warstwa środkowa pod kurtką hardshellową w bardziej wymagającym środowisku. Zapewnia optymalną regulację temperatury podczas zmiennego wysiłku na stoku.

Kolarstwo – kurtki softshellowe chronią przed wiatrem i lekkim deszczem, jednocześnie odprowadzając pot podczas intensywnej jazdy. Ich aerodynamiczny krój i elastyczność nie ograniczają ruchów w pozycji kolarskiej.

Bieganie – lżejsze wersje softshella są popularne wśród biegaczy, szczególnie w chłodniejszych porach roku. Zapewniają ochronę przed wiatrem przy zachowaniu doskonałej oddychalności, co jest kluczowe podczas intensywnego wysiłku aerobowego.

Nordic walking – odzież softshellowa zapewnia komfort termiczny i ochronę przed wiatrem podczas aktywności na świeżym powietrzu, jednocześnie nie ograniczając zakresu ruchów ramion i tułowia.

Softshell a inne materiały outdoorowe

Aby lepiej zrozumieć miejsce softshella w hierarchii odzieży outdoorowej, warto porównać go z innymi popularnymi materiałami:

Softshell vs Hardshell

Hardshell (np. Gore-Tex Pro) oferuje pełną wodoodporność i wiatroszczelność, ale jest mniej elastyczny i mniej oddychający niż softshell. Sprawdza się w ekstremalnych warunkach pogodowych (silny deszcz, śnieżyca), podczas gdy softshell jest lepszym wyborem przy umiarkowanej pogodzie i większej intensywności wysiłku. Hardshell warto mieć w plecaku jako zabezpieczenie, natomiast softshell często sprawdza się jako podstawowa warstwa zewnętrzna.

Softshell vs Polar/Flis

Polar zapewnia doskonałą izolację termiczną i oddychalność, ale nie chroni przed wiatrem ani deszczem. Softshell łączy właściwości polaru z częściową ochroną przed warunkami atmosferycznymi, co czyni go bardziej wszechstronnym. W systemie warstwowym odzieży polar często stanowi warstwę środkową (ocieplającą), podczas gdy softshell może pełnić funkcję zarówno warstwy środkowej, jak i zewnętrznej.

Softshell vs Odzież membranowa

Klasyczna odzież membranowa (np. 3-warstwowy Gore-Tex) oferuje najwyższy poziom wodoodporności, ale często kosztem komfortu i elastyczności. Softshell stanowi kompromis między ochroną a wygodą, zapewniając lepszą oddychalność i swobodę ruchów przy nieco niższym poziomie ochrony przed opadami.

Jak dbać o odzież softshellową?

Prawidłowa pielęgnacja pozwoli zachować właściwości techniczne softshella na dłużej:

  • Prać w temperaturze 30-40°C, używając specjalnych detergentów do odzieży technicznej, które nie pozostawiają osadów i nie uszkadzają właściwości hydrofobowych
  • Unikać płynów do płukania i wybielaczy, które mogą uszkodzić impregnację i strukturę membrany
  • Suszyć w niskiej temperaturze lub naturalnie, unikając bezpośredniego kontaktu ze źródłami ciepła
  • Regularnie odświeżać impregnację za pomocą specjalnych środków (spray lub pranie impregnujące) po kilku lub kilkunastu praniach
  • Unikać prasowania, szczególnie w przypadku softshelli z membraną, gdyż wysoka temperatura może nieodwracalnie uszkodzić strukturę materiału

Regularna impregnacja jest kluczowa dla zachowania wodoodpornych właściwości softshella. Gdy krople wody przestają „perlić się” na powierzchni materiału, to sygnał, że należy odnowić impregnację. Warto zainwestować w specjalistyczne środki impregnujące, które przywrócą hydrofobowe właściwości tkaniny bez wpływu na jej oddychalność.

Softshell to niezwykle wszechstronny materiał, który zrewolucjonizował podejście do odzieży outdoorowej. Łącząc ochronę przed warunkami atmosferycznymi z komfortem i swobodą ruchów, stanowi idealny wybór dla osób aktywnych, które potrzebują funkcjonalnej odzieży na zmienne warunki pogodowe. Jego największą zaletą jest uniwersalność – jedna kurtka softshellowa może zastąpić kilka elementów garderoby, co jest nieocenione zarówno podczas codziennych aktywności, jak i dłuższych wypraw. Choć nie zastąpi specjalistycznej odzieży w ekstremalnych warunkach, jego uniwersalność sprawia, że jest jednym z najchętniej wybieranych materiałów w garderobie każdego miłośnika sportu i aktywności na świeżym powietrzu.